Aan het begin heb ik best wel veel moeite gehad met de omschakeling van glutenvol naar glutenvrij bakken. Nou heb ik een breed scala aan voedselintoleranties waar ik rekening mee moet houden (ei, koemelk en gluten) waardoor bakken sowieso een uitdaging werd, maar ik heb in de loop der tijd gemerkt dat glutenvrije vervangers onderling enorm kunnen verschillen. Zo lukt de cake met het zelfrijzend bakmeel van het ene merk wel, terwijl dezelfde cake met hetzelfde recept met het zelfrijzend bakmeel van een ander merk niet lukt. Ondertussen heb ik dan ook alleen mijn favoriete meelsoorten in het keukenkastje staan.

Maar niet alleen de meelsoort is van invloed op het resultaat van datgene dat je bakt. Er komt veel meer bij kijken. En mijn ervaring leert dat dat soms aanpassingen vergt in de recepten die je maakt. Zo heb ik weleens een koekjesrecept op internet gezocht. In dit koekjesrecept werd tarwemeel en roomboter gebruikt. Ik dacht het even te kunnen vervangen door glutenvrije meel en plantaardige boter, maar helaas, het resultaat was op zijn zachtst gezegd om te huilen. In de loop der jaren heb ik verschillende tips verzameld die ik vandaag met je deel. Hopelijk wordt het bakken voor jou dan ook wat makkelijker en overzichtelijker! Ben je benieuwd wat je voor ei vervangers in je (bak)recepten kan gebruiken? Check dan deze eerdere post over bakken zonder ei.

Glutenvrije meelsoorten
Er zijn tegenwoordig heel veel glutenvrije meelsoorten op de markt. Er zijn kant en klare meelsoorten, zoals glutenvrij zelfrijzend bakmeel, waar je al meteen aan de slag kan, maar je kan natuurlijk ook zelf je eigen mixen maken! De volgende meelsoorten zijn van oorsprong glutenvrij:

• Boekweitmeel
• Maïsmeel
• Teffmeel
• Amandelmeel
• Havermeel
• Rijstmeel
• Tapiocameel 
• Kikkererwtenmeel
• Kokosmeel
• Quinoameel 
• Kastanjemeel

Let op! Het is bij bovenstaande meelsoorten wél van belang dat je een gecertificeerde glutenvrije variant neemt. Dan weet je zeker dat het glutenvrij is. Havermeel wordt bijvoorbeeld in de supermarkt in het bakschap verkocht, maar vaak is dit niét glutenvrij! Houd hier dus altijd rekening mee, voordat je glutenvrij meel denkt te kopen.

Van bovenstaande meelsoorten heb ik standaard rijstmeel, tapiocameel, boekweitmeel en kikkerwtenmeel in de kast staan. Kikkererwtenmeel gebruik ik eigenlijk alleen in hartige recepten, zoals in deze quiche waar de kikkererwtenmeel als eivervanger gebruikt wordt. Eigenlijk vind ik het gebruik van kant en klare glutenvrije meelsoorten veel handiger. Het is makkelijk in gebruik en heeft de goede verhoudingen van verschillende meelsoorten. De volgende meelsoorten en merken vind ik erg fijn om te gebruiken en staan hier standaard in de kast:

• Schär Mix C Kuchen & Kekse: de meelmix van Schär is een glutenvrije meelmix die gebruikt kan worden voor het maken van gebak, cake en koekjes. 
• Het glutenvrije zelfrijzende bakmeel én bloem van AH Vrij van Gluten. Ik ben écht heel erg te spreken over beide meelmixen. Je kunt het gewoon bij de Albert Heijn kopen, het is lekker en heel makkelijk in gebruik. Zodra de AH Vrij van Gluten in de aanbieding zijn sla ik meteen in, want ik vind het heel erg handig om dit standaard in huis te hebben. De meelsoorten zijn een stuk goedkoper dan andere glutenvrije meelsoorten en dat vind ik een heel groot voordeel. Zeker omdat je met deze meelsoorten ook echt goede en lekkere resultaten kunt bereiken!
• Het merk Peak’s free from heeft ook lekkere en fijne glutenvrije meelsoorten. Peak’s free from heeft veel verschillende glutenvrije meelsoorten die allemaal de moeite waard zijn! Daarnaast hebben ze ook een kant en klare cakemix die erg lekker is. Heb je dus even geen zin om moeilijk te doen en wil je snel wat lekkers op tafel toveren? Dan zijn de glutenvrije cakemixen van Peak’s free from aan te raden!

Natuurlijk zijn er nog veel andere glutenvrije meelsoorten. Ik heb niet alles geprobeerd omdat ik veel glutenvrije meelsoorten te duur vind. Met bovenstaande meelsoorten kan ik lekkere dingen bakken, dus waarom zou ik dan overstappen naar een ander (en duurder) merk?

Uitrollen van deeg
Omdat glutenvrij deeg vaak erg plakkerig is, is het moeilijk om het deeg goed uit te kunnen rollen. Hier zijn hele eenvoudige trucjes voor om het makkelijker te maken! Wat je allereerst kunt doen is wat glutenvrij meel over het deeg strooien om het makkelijker uit te kunnen rollen. Dit brengt één (groot) nadeel met zich mee: het deeg wordt droger door de toevoeging van extra glutenvrij meel. Hierdoor worden bijvoorbeeld koekjes een stuk droger en dat is zonde, want glutenvrije koekjes worden al snel droog van zichzelf. 

Wat ik vaak doe is wat bakpapier of wat plastic folie over het deeg heen leggen. Vervolgens kan ik het deeg makkelijk uitrollen door er met de deegroller overheen te gaan. Verschuift je bakpapier? Maak dat dan met een drupje water vast aan het aanrecht. Zo verschuift je bakpapier veel minder snel!

De beste koekjes
Ik heb, en dan overdrijf ik niet, er jaren over gedaan om de juiste koekjes te kunnen bakken. Eigenlijk lukt dat echt pas sinds een paar maanden… Ik heb gemerkt dat het echt heel erg belangrijk is om je deeg te laten rusten in de koelkast. Allereerst komt het de smaken ten goede omdat de smaken in de tijd dat het deeg rust goed in elkaar kunnen trekken. Daarnaast maakt het rusten van het deeg de structuur van je koekjes ook écht beter. Eerder had ik lak aan het feit dat mijn deeg moest rusten, want ik wilde zo snel mogelijk koekjes op tafel toveren. Vaak kreeg ik dan droge koekjes die ook nog eens uit elkaar vielen. Zo ontzettend jammer. Nu maak ik het deeg vaak ‘s avonds, laat het overnacht in de koelkast staan en bak de volgende ochtend de koekjes. Meestal moet ik dan in de ochtend nog wel even de koekjes uitsteken. Een leuk projectje voor in het weekend dus! Heb je hier niet de tijd voor, laat het deeg dan minstens twee uur in de koelkast rusten. 

Kruisbesmetting
Een heel belangrijk aspect waar je rekening mee moet houden bij glutenvrij bakken is kruisbesmetting! Ik word al ziek van een kruimel. Mijn gezinsleden eten wel gluten, waardoor ik voordat ik begin het aanrechtblad goed schoonmaak. Daarnaast werk ik alleen op een schoon bord of schone snijplank. Ik vind het ergens (en waarschijnlijk zit dat in mijn hoofd) altijd een beetje tricky om op het aanrechtblad te werken omdat ik bang ben dat er toch nog een spoortje gluten aanwezig is. Niet alleen de borden of snijplanken maak ik extra schoon, maar ook het keukengerei. Mijn bakspullen worden alleen gebruikt voor glutenvrije baksels, maar toch maak ik ze voordat ik ze gebruik nog een extra keertje schoon omdat er in huis gluten gebruikt worden.

Ben je zelf niet bekend met het glutenvrije dieet en wil je voor iemand die wél glutenvrij moet eten wat lekkers bakken? Schroom dan niet om aan degene vragen te stellen. Liever te veel vragen en té voorzichtig dan iemand ziek laten worden van sporen van gluten. Ik vind het persoonlijk écht niet erg als iemand met heel veel vragen komt. Sterker nog, ik waardeer het en het geeft me een veiliger gevoel om ergens te kunnen eten. Het is voor mij zoveel fijner om te weten dat iets voor mij met zorg gemaakt is!

Er zijn vast nog véél meer tips om de lekkerste dingen te kunnen bakken. Wat zijn jouw tips waarmee je de allerlekkerste dingen creëert?